Lieky van der Velden in gesprek met Anitha Wagemans.

Anitha heeft enkele weken geleden een bericht geplaatst op mijn besloten pagina “hersenletsel nah restverschijnselen” over “Inzetbureau ervaringsdeskundigheid” Ik heb na haar bericht een lang gesprek met Anitha gehad. En daar gaan wij het vandaag over hebben. Anitha Wagemans is zorgpionier, zorgprofessional én zelf ervaringsdeskundige én mantelzorger. Vanuit opleidingen zoals SPH (sociaal pedagogische hulpverlening), meer dan 35 jaar ervaring in de zorg (onder andere als ambulant hulpverlener) en de moeilijke periodes die zij zelf heeft gehad, heeft ze de nodige kennis, kunde en bagage opgebouwd.

Omdat zij zelf ervaren heeft hoe groot de toegevoegde waarde kan zijn van de inzet van ervaringsdeskundigheid, heeft zij ook gezien dat het inzetten op de eigen kracht en het zelfherstellend vermogen van mensen met een psychische kwetsbaarheid, kan leiden tot een volwaardig leven en een vermindering van professionele ondersteuning.Vanuit haar ervaringen in de zorg en haar verwondering over de rol die ervaringsdeskundigen die hier op dit moment in spelen, heeft Anitha een zoektocht gestart om de inzet van ervaringsdeskundigheid een eigen, belangrijke plek te geven binnen onze maatschappij. Dat heeft geresulteerd in het opzetten van het Inzetbureau ervaringsdeskundigheid.Ik ben tijdens ons gesprek enthousiast geworden om Anitha nu meer te laten vertellen over haar visie en haar doelstellingen. Ik heb enkele vragen aan Anitha gesteld. Maar eerst

Vraag; Goedemorgen Anitha. Leuk dat je er bent.

Antwoord; Goedemorgen Lieky, dank voor je uitnodiging.

Vraag; Wat kan jij ons vertellen over de opzet van het Inzetbureau ervaringsdeskundigheid?

Antwoord; Het zaadje is in mij zo’n 10 jaar geleden gepland. Het is 2010, ik werkte als ambulant hulpverlener bij het RIBW en tijdens een inloopbijeenkomst voor mensen met psychiatrische aandoeningen ontstond een situatie met een cliënt. Mijn collega (bleek een ervaringswerker) zag bepaald gedrag en vanuit intuïtie is zij het gesprek met cliënt aangegaan. Er bleek een trauma boven tafel te komen. Dat was de start van alle andere problemen waar zij mee worstelde. Vervolgens hebben we in de individuele begeleiding hier de juiste hulp bij gevonden en heeft zij weer grip op haar eigen leven ervaren en de begeleiding kon worden afgebouwd. Mijn visie begon met: hulp dient te starten vanaf de bron en het levensverhaal van de cliënt. Incluis het verhaal van naastbetrokkenen.

Ik was zo zeer onder de indruk van deze ervaring dat ik me steeds meer ben gaan verdiepen in ervaringsdeskundigheid. Ik werd steeds enthousiaster en begon te verlangen naar een team van ervaringswerkers met diverse expertises die zowel cliënten, regulier hulpverleners en gemeenten, sociale wijkteams zouden kunnen benaderen voor informatie en vragen m.b.t. herstel. Ik ging binnen de organisatie mijn best doen om collega’s “warm” te maken voor ervaringswerk en ook geprobeerd om een team van ervaringswerkers op te zetten maar ik kreeg collega’s, de organisatie en sociale wijkteams niet mee. Het was nog te vroeg!

In 2016 heeft dit geleidt tot een burn-out met oorzaak dat ik te weinig zingeving vond in het werken binnen de waarden van het zorgsysteem (waar de nadruk ligt op kwetsbaarheid, controle en beheersing en efficiëntie).

Ik heb mijn FUNdament van zingeving weer gevonden (mede door de inzet van de betekenissen van kleuren). Ik kwam er achter dat ik als mens niet meer pas binnen het zorgsysteem. Een systeem dat niet vanuit menselijke waarden werkt maar de nadruk legt op produceren, controleren en beheersen. Dat is niet waar ik blij van werd en zocht naar nieuwe manieren om voor mensen van betekenis te zijn. Omdenken: van shit naar mest Ik heb in 2018 mijn ontslag genomen en ben het Inzetbureau ervaringsdeskundigheid gestart..

Mijn partner heeft NAH en daar zie je aan de buitenkant niets van! Hij krijgt daarvoor reguliere hulpverlening. Wij merken echter dat deze onvoldoende aansluit bij de hulpvragen (inmiddels hv 3). Jeroen heeft moeite met concentratie in sociale situaties en raakt dan snel overprikkeld, daarna doodop. Jeroen benoemt NAH als een “sluipmoordenaar”; de overprikkeling kan hem ineens overvallen en dat trekt alle energie uit hem weg. Hij ervaart ook dat zijn “accu” nooit meer volledig opgeladen is.

NAH heeft ook effect op mij als partner en voor onze relatie. Ik vind het jammer dat reguliere hulpverlening vaak weinig naasten bij de gesprekken betrekken, die hebben zoveel waardevolle informatie en aanvullingen. Ik zie en hoor bijv. wanneer Jeroen overprikkeld raakt en kan hem helpen met verwoorden wat er gebeurt zodat hij niet helemaal in de “alarmfase” komt. Wij hebben nu bij ‘professionals in NAH’ ( https://www.nah.nl/) ondersteuning aangevraagd in de hoop dat deze beter zal aansluiten bij onze vragen.

Vraag; Wat is ervaringsdeskundigheid?

Antwoord; Ik zie het als een vorm van “levenskunst”.

Ervaringswerkers weten uit ervaring hoe ingewikkeld het is als je dagelijks wordt geconfronteerd met wat er niet meer is, niet meer lukt en dat klachten en symptomen op de voorgrond staan. “Been there, done that” Een ervaringsdeskundige heeft via een eigen weg van zelfherstel een nieuwe balans in het leven gevonden en dat noem ik levenskunst. Ten eerste omdat je met een aandoening of beperking zeker een waardevol leven kunt creëren én ten tweede dat je er ook je werk van kunt maken en daarmee anderen kunt en mag helpen, hen hoop biedt en tot steun zijn is hun verworven passie: je eigen shit omzetten in mest!

Wat doen zij: Ervaringswerkers sluiten aan bij het verhaal want elk mens met zijn/haar verhaal is uniek. Hun toegevoegde waarde: zij luisteren zonder oordeel, bieden steun bij het omgaan met de worsteling, stimuleren en helpen bij de zoektocht naar individuele levenskunst. Zij nemen de tijd voor een gesprek met een medemens die in een vergelijkbare situatie heeft gezeten, er is niets wat daarin moet. Zij sluiten aan bij het verhaal en daardoor voelen mensen zich gezien en gehoord. In het sociaal domein is geen indicatie nodig. En als er doorverwijzing naar behandeling nodig is, bieden zij ook daarbij cliëntondersteuning. Waar voorheen ervaringsverhalen als toegevoegde waarde werd beloond met een vrijwilligersvergoeding, bloemetjes en cadeaubonnen, zien we nu een ontwikkeling naar betaalde banen en speciale opleidingen.

Vraag; Wat biedt het Inzetbureau ervaringsdeskundigheid?

Antwoord:Door opleidingen en werkervaringen zet ik graag mijn coaching competenties in en bied ik (herstelgerichte) coaching. De meeste coaching vragen gaan over energiebalans en zingeving; meer plezier in het werk willen, in balans blijven én ook vaak over het vinden van de juiste baan die beter matcht.

Vraag:Hoe gaat dat in zijn werk:

Antwoord: Aan de hand van een vragenlijst ontvangt de deelnemer een uitgebreide persoonlijk rapportage die inzichten geeft over de sterkst aanwezige drijfveren, een overzicht van wat bij de deelnemer weerstanden oproepen en welke (werk-)omgeving het beste bij je past. Soms is het gesprek op de uitkomsten uit de rapportage voldoende om weer verder te komen. Soms willen deelnemers een verdiepende gesprekken. Ik richt me in de coaching op duurzame (arbeids-)participatie dat mensen fluitend op de fiets naar het (vrijwilligers)werk gaan en energiek en voldaan weer naar huis. Als zorgpionier draag ik een warm hart toe aan de eigenheid van ervaringsdeskundigheid, daar ligt de bron van kracht; de leefwereld centraal zetten want een mens is veel meer dan een diagnose of beperking. Ervaringskennis wordt ook wel de 3e bron van kennis genoemd, naast de 1e bron; wetenschap en 2e bron; professionele praktische kennis.

Ik ben van mening dat ervaringskennis het uitgangspunt moet zijn gezien de transitie van zorg (toenemende hulpvragen en zorgkosten) en de toenemende wens tot democratische invloed vanuit inwoners. Steeds meer gemeenten willen de inwoners centraal stellen en laten participeren in hun beleid. Het is een zoektocht, laten we dit gezamenlijk doen. Mijn missie is dan ook om ervaringsdeskundigheid vanuit inclusie te laten doorgroeien. Ervaringswerkers uit de ggz zijn hierin koploper, er ontstaan ook ervaringswerkers met licht verstandelijke beperkingen en/of met een fysieke beperking, mensen met kanker, ervaringen met armoede etc.

In 2030 is ervaringswerk geïmplementeerd als basisinterventie in het Nederlandse zorgsysteem. Om dit te bereiken ben ik twee producten aan het vormgeven: Landelijk Platform Ervaringsdeskundigen Met daarin een Community voor ervaringswerkers

Beide producten staan in dienst voor ervaringsdeskundigen.

Met het Platform kunnen zij zichtbaarheid en toegankelijkheid creëren voor zichzelf, collega’s, voor inwoners, voor gemeenten, zorginstellingen en werkgevers.
In de community vind de verdieping plaats, een doorontwikkeling van ervaringsdeskundigheid met eigen kaders, content, functies en werkwijzen.
Met een kennisbank verzamelen we collectieve kennis en Best Practices over thema’s zoals bijv. leefwereld van mensen en naasten met NAH.

Het doel van beide producten is om ervaringsdeskundigheid te laten doorgroeien naar een vakmanschap.

Vraag; Het coachingstraject. Is dat ook landelijk of in welke provincie is dit mogelijk te volgen? of alleen via internet?

Antwoord; Het coachingstraject biedt ik landelijk aan. Afhankelijk van afstand en tijd wordt het traject online of face-to-face aangeboden; middels email en zoomsessies. Ik bied de informatie en inspireer waarbij ik volledig aansluit op de individuele coachvraag. Het is maatwerk, ik ga voor kwaliteit. Het traject wordt gezamenlijk afgestemd. Gemiddeld duurt het traject 3 maanden. Mensen ontvangen bij start een drijfverentest (ter waarde van 135,00) en op basis van het bespreken van de uitkomst, kiezen we 3 thema’s. Deze worden in 6 coaching sessies behandeld. De investering in dit traject is € 497,00. Werkgevers (ook van partners) staan vaak open voor vergoeden.

Vraag; Moeten mensen lid worden?

Antwoord; Een lidmaatschap is hiervoor nodig want dan kun je op het platform als ervaringswerker inloggen met je eigen code om je eigen pagina vorm te geven. De community is alleen voor ervaringswerkers, niet voor andere partijen. Hiervoor dient men in te loggen met een persoonlijke code. Dan kun je makkelijk contact maken met collega’s uit het land, informatie van andere ervaringswerkers te ontvangen en te delen.

Vraag; Jij zet je in voor zichtbaarheid en toegankelijkheid van ervaringsdeskundigheid in alle wijken, alle regio’s van Nederland.

Antwoord; Ja, dat is wel de mogelijkheid met het platform. Het is wel afhankelijk of er in alle wijken ervaringswerkers zitten en of ze bij het platform zichtbaar willen zijn.

Vraag; In hoeverre is dit al gerealiseerd?

Antwoord; Het technische gedeelte wordt verzorgt door een andere partij waarmee ik samenwerk. Inhoudelijk ben nog bezig met puntjes op de i. Ik werk graag in co-creatie; mensen met verschillende competenties die samen aan een opdracht, product of dienst werken. Ik ben met ervaringswerkers aan het overleggen welke informatie (buttons) handig en nodig is voor inwoners, gemeenten, zorginstellingen en werkgevers. Ook wil ik een laagdrempelig lidmaatschap aanbieden.

Vraag; Wat hoop je met je inzet te bereiken?

Antwoord; Voor mij persoonlijk gaat het om zingeving. Na 35 jaar ervaring in het zorgsysteem voel ik in elke vezel dat ervaringswerk onze samenleving veel kan brengen. Door het belang van ervaringsdeskundigheid vanuit de effecten onder de aandacht te brengen binnen het zorgsysteem (gemeenten, zorgorganisaties en werkgevers) zodat er meer begrip komt van wat mensen nodig hebben en behandeling en begeleiding beter aan kan sluiten.

Vraag; Jij wil graag samenwerken met burgers, gemeenten en zorg- en welzijnsorganisaties dat is een grote aanwinst voor het huidige zorgsysteem.

Antwoord; Veel gemeenten willen de inwoners centraal zetten. Als zorgpionier voel en weet ik dat de toegevoegde waarde en het effect van ervaringsdeskundigheid hierop aansluit doordat het de leefwereld van inwoners centraal zet.

Vraag; Wat wil je onze luisteraars nog laten weten?

Antwoord; Voor vragen en informatie kunnen mensen vrijblijvend contact opnemen: info@inzetbureau-ed.nl of 06-23482334. Voor coaching kan men zich aanmelden via de website: www.inzetbureau-ervaringsdeskundigheid.nl of via bovenstaande email of telefoonnummer. Willen mensen op de hoogte blijven van de lancering van het Platform dan is het ook handig om even een mailtje te sturen met onderwerp: Platform. Ik vind het fijn als mensen meedenken over het lidmaatschap, wat ze ervoor willen betalen en wat ze voor die investering dan verwachten te ontvangen. Tot slot; Waar kunnen ze jou en je website vinden?

Antwoord; www.inzetbureau-ervaringsdeskundigheid.nl

Meer informatie en contact maken met Anitha Wagemans rechtstreekse link. https://lotgenotencentrum.nl/deelnemer-anitha-wagemans/

Ik wil je bedanken Anitha voor dit gesprek. Hopelijk kom je over enkele maanden nog eens terug om te vertellen hoe het zich verder allemaal ontwikkeld heeft. https://lotgenotencentrum.nl/deelnemer-anitha-wagemans/

Heb je de hulp nodig van onze leden/ervaringsdeskundige dan plaats gerust een bericht/oproepje op mijn Facebook pagina. Hersenletsel nah restverschijnselen.

Hersenletsel NAH Restverschijnselen besloten

https://www.facebook.com/groups/1531465843770226/

Ik wens je succes.